Özlem ve Hasretimsin Eğriderem - Egridereköyü Resmi Sitesi

Halk Müziği ve Çalgı Aletleri :
Trabzon ve ilçelerinde "Halk Müziği" deyince kaval ve bilhassa kemençe eşliğinde söylenen halk türküleri ve maniler hemen akla gelir. Tabii bu türküler yöre halkının kızlarının ve delikanlıların söylediği türkülerdir. Bu türküler, dörtlükler,maniler,imece ve barakatlarda, yayla ortalarında ve düğünlerde, seyir ve atışmalarda horonlar oynanarak kemençe ve kaval eşliğinde seslendirilir. Kemençe eşliğinde kızlı-erkekli bir atışmadan örnek verelim:

Erkek
Atma türki atarum
Yüreğuni yakarum
Eski çaruklarumi
Boğazuna takarum

Kız
Değirmenun oluği
Tikinedur tikine
Çok açma ağızuni
Siçan düşer içine

Erkek
Elumde çifte kürek
Karışturdum furuni
Çok açma ağızuni
Kırarum munzuruni

Kız
Uşak senin fesune
Yama vurdum tersine
Seni bağlayacağum
Ahırun gerisine

İlçemizin halk türküleri tempolu, ritimli ve yörenin müzik ölçülerine göre genellikle kemençe ve kaval ile seslendirilmektedir. Yöremizde halk oyunlarında davul, zurna ve tulum hiç kullanılmaz.

1. KEMENCE

Kemençe'nin kökeni Asya'dır. Selçuklularla Anadolu'ya geçtiği söylenmektedir. Bir tür çalgı aletidir. Kemençede deri kaplı Hindistan cevizinden ibaret, içi oyuk, gövdesinin üst kenarına diklemesine bir sap, onun alttan mukabil bir kenarına da aynı istikamette bir ayak çubuğu takılır. Kemençeyi çalan çubuğu yere dayayıp, sazı viyolonsel gibi tutar ve yayla çalar. Çok değişik ve çeşitli türleri olan kemençelerin tel sayıları 3 ilâ 6 çift arasında değişir. Kemençe Doğu Karadeniz'in yöresel çalgısı niteliğindedir. Çaykara ve Trabzon bölgesinde üç telli kemençe kullanılmaktadır. Burgularına kulak adı verilir. Kulakların sayısı tel sayısına göredir. Kemençenin boyu 35-60cm. arasında değişir. Bizim bu yörelerde kemençenin gövdesi çoğunlukla erik ve dut ağacından oyularak yapılır. Derinliği 4,5-5cm. gövdesinin en dar yeri 5,5cm. En geniş yeri 8,5cm.dir. Yayın uzunluğu genellikle kemençenin boyu kadardır.Yayın kılları at kuyruğundandır. Bizim emençeciler, kemençeyi boğazdan tutarak çalarlar.

Eskiden beri Trabzon-Of ve Çaykara yörelerinden çok ünlü kemençeciler çıkmaktadır.

2.KAVAL

Aslında kaval Anadolu çobanının bir çalgısıdır. Kökeni Asya'dan gelir. Kaval sözcüğünün anlamı içi boş karşılığını verir. Üfleyerek çalınan kaval yöremizin kemençeden sonra gelen en ünlü çalgı aletidir. Kaval çalındıkça garip garip sesler çıkaran ayrılığı, hüznü, hasreti hatırlatan Çaykara çobanlarının ayrılmaz arkadaşıdır. Kaval şimşir ağacından yapılır, ön tarafında 7 adet deliği vardır. Bizim yöremizdeki kavallar, dilli kavallardır. Genellikle çobanların çaldığı kaval, Çaykara folklorunda halk müziği ve üfleme çalgı aleti dalında bir simgedir. Kemençe ise yalnız Çaykara'nın değil tüm Karadeniz’in folklorunun rakibi olmayan bir sembolüdür.Çaykara'da eskiden meşhur kemençeciler yetiştiği gibi, şimdi de gençlerden yetenekli kaval ve kemençe ustaları yetişmektedir.

Kemençe ve kaval için söylenen bir türkü:

Kemençeci, kavalcı
Çalar garip havalar
Sonumuz yaklaşuyur
Ey virane yaylalar